బంగారం వాడకపోతే తుప్పు పడుతుందా? నిజం ఏమిటి?

ఇటీవలి కేసు గాలి జనార్దన్ రెడ్డి పిటిషన్

తెలంగాణ హైకోర్టులో గాలి జనార్దన్ రెడ్డి ఒక పిటిషన్ వేశారు. 2011లో అక్రమ మైనింగ్ కేసులో అరెస్టైన ఆయనకు 2015లో బెయిల్ లభించింది. ఈ కేసులో సీబీఐ అతని ఇంటి నుండి 105 బంగారు ఆభరణాలను స్వాధీనం చేసుకుంది. తాజాగా, ఆయన కోర్టును ఆశ్రయించి, తన నగలను తిరిగి ఇవ్వాలని కోరారు.
అయితే, తన పిటిషన్‌లో బంగారం వాడకపోతే తుప్పు పడే ప్రమాదం ఉందని పేర్కొన్నారు. అయితే, నిజంగా బంగారానికి తుప్పు పడుతుందా?

తుప్పు అంటే ఏమిటి?

తుప్పు అనేది ఒక రసాయనిక చర్య. సాధారణంగా ఇనుము లేదా ఇనుము మిశ్రమాలకు తుప్పు పడుతుంది. తేమ, ఆక్సిజన్ కలిసినప్పుడు ఇనుము మీద ముదురు ఎర్ర రంగు పొర ఏర్పడుతుంది. దీన్నే తుప్పు అంటారు.

ఇనుముకు తుప్పు ఎందుకు పడుతుంది?

  • గాలి, నీటి ప్రభావం వల్ల తుప్పు ఏర్పడుతుంది.
  • తుప్పు ఏర్పడిన ఇనుము మెల్లగా నశిస్తుంటుంది.
  • ఇనుము పైన పెయింట్, ఆయిల్, గ్రీజ్ లాంటివి రాసి తుప్పు పడకుండా చేయొచ్చు.

బంగారానికి తుప్పు పడుతుందా?

బంగారం ఒక నోబుల్ మెటల్. దీని అణువులు చాలా స్థిరంగా ఉంటాయి.

  • బంగారం సాధారణంగా ఏ రసాయనిక చర్యకు గురికాదు.
  • గాలి, నీరు, సాధారణ ఆసిడ్లు దీన్ని ప్రభావితం చేయవు.
  • కేవలం ఆక్వా రెగియా అనే ద్రావణంలో మాత్రమే బంగారం కరుగుతుంది.
  • వాడినా, వాడకపోయినా బంగారానికి తుప్పు పడదు.

ఇత్తడి, వెండి, రాగి తుప్పు పడతాయా?

1. వెండి:

  • ఇది కూడా నోబుల్ మెటల్.
  • కానీ గాలిలో ఉండే సల్ఫర్‌తో ప్రభావితమై నలుపు రంగులో మారుతుంది.

2. ఇత్తడి:

  • ఇది జింక్, రాగి మిశ్రమం.
  • తుప్పు మాత్రం పట్టదు కానీ నెమ్మదిగా రంగు మారుతుంది.

3. రాగి:

  • రాగి ఆక్సిజన్, నీటితో ప్రభావితమై ఆకుపచ్చ రంగులో మారుతుంది.
  • దీనిని తుప్పు కాదని “పాటినా” అని అంటారు.

బంగారం నాణ్యత – క్యారెట్స్ పరంగా

మన దేశంలో వివిధ స్వచ్ఛతలలో బంగారం దొరుకుతుంది:

  • 24 క్యారెట్ – 99.9% స్వచ్ఛమైన బంగారం.
  • 22 క్యారెట్ – 91.6% బంగారం (ఆభరణాల తయారీలో వాడతారు).
  • 18 క్యారెట్ – 75% బంగారం.
  • 14 క్యారెట్ – 58.3% బంగారం.

స్వచ్ఛమైన బంగారంలో ఇతర లోహాలు కలిపి ఉండవు. కానీ, ఆభరణాల తయారీలో దృఢత కోసం రాగి, వెండి కలుపుతారు. దీని వల్ల రంగు మారుతుందే కానీ తుప్పు మాత్రం పడదు.

బంగారం ఎలా ఉంచుకోవాలి?

  • పొడి, శుభ్రమైన చోట భద్రపరచాలి.
  • మురికి పడితే నెమ్మదిగా శుభ్రం చేసుకోవాలి.
  • దీపం, ధూపం వల్ల రసాయన ప్రభావం ఉండొచ్చు, అందుకే జాగ్రత్త.

ముగింపు

బంగారానికి తుప్పు పడుతుందనే అభిప్రాయం తప్పు. బంగారం ఒక నోబుల్ మెటల్ కావడం వల్ల తుప్పు పడదు. కానీ కాలం గడిచేకొద్దీ, ఉపయోగం తగ్గితే కొంత రంగు మారవచ్చు. కానీ దాన్ని సులభంగా శుభ్రం చేసుకోవచ్చు.

FAQs

1. బంగారం వాడకపోతే రంగు మారుతుందా?

అవును, కొంత కాలం వాడకపోతే పై పొరపై చిన్నపాటి మార్పులు రావచ్చు. కానీ తుప్పు మాత్రం పడదు.

2. వెండికి తుప్పు పడుతుందా?

తుప్పు కాదు, కానీ గాలిలో ఉండే సల్ఫర్‌తో చర్యకు గురై నలుపు రంగులో మారుతుంది.

3. తుప్పు ఎందుకు పడుతుంది?

ఇనుము, ఉక్కు వంటి లోహాలు తేమ, ఆక్సిజన్ ప్రభావంతో తుప్పు పట్టతాయి.

4. ఇత్తడి, రాగి తుప్పు పడుతాయా?

ఇత్తడి, రాగికి తుప్పు పడదు కానీ రంగు మారుతుంది.

5. బంగారం ఏ రసాయనంతో కరుగుతుంది?

సాధారణ ఆసిడ్లతో కాదు, కానీ ఆక్వా రెగియా అనే ద్రావణంలో మాత్రం కరుగుతుంది.